Maliye bakanı, bazı kimseler hayal kırıklığına uğrayacaklar ama bilmeliler ki, benim kaptanlık ehliyetim var demiş.
Yani demek istiyor ki, ben iyi bir kaptanım gemiyi karaya oturtmam. Önceleri gözlerine baktık sonuçta bize gözyaşı getirmesinden başka bir işe yaramadı. Yüreğini dinledik sonuçta yürekleri yaktı. Şimdi de ben kaptanım diyor. İyi de gemi kayalıklara doğru gidiyor. Bilmem farkında mısın?
Görüyoruz ki sistem çökmüş. Yıllardır üretime yönelik model yerine ithalata dayalı bir model bizi tam bir kısır döngü içine taşımış.
Son açıklanan ihracat – ithalat verilerine bakar mısınız? Mayıs 2022’de ihracat %15 artışla 18 milyar dolar olurken, ithalat %43 artışla 29 milyar dolar olmuş. Yani bir aylık cari açık 11 milyar dolar.
Son 5 ay değerlendirildiğinde ise, 102 milyar dolar ihracata karşılık 145 milyar dolar ithalat var. Yani 5 ayda oluşan cari açık 43 milyar dolar.
Ticaret bakanı ihracat ile öğünüyor ama ithalattan ve cari açıktan hiç bahsetmiyor. Her ay ortalama 8 milyar dolar açık veren bir ülkede doları tutabilir misiniz? Baskı yapacak halde kalmadı. Merkez bankası rezervleri – 55 milyar dolar düzeyinde.
Dolar fırlayınca başta enerji girdileri olmak üzere, ara mal ithalatı da enflasyonu tetikliyor. İşte çürüyen sistemin yarattığı krizler. Çünkü ithalatımızın da %81 ara mallardan oluşuyor.
Dolayısıyla bugün geldiğimiz olumsuz ekonomik durumun en önemli nedeni, 20 yıldır uygulanan üretime dayalı model yerine, ithalata dayalı ekonomik model uygulanıyor olmasıdır. Öncelikle bu modelin derhal terk edilmesi gerekir. Terk edilmiş olsa bile olumlu sonuçlarını almakta hemen olmayacak, belki de yılların geçmesi beklenecektir.
Şuan gemi sığ sularda gidiyor. Hastalığın nedeni bu kadar açıkken, sayın bakan senin kaptan ehliyetin olsa ne yazar, olmasa ne yazar. Gemiyi kayalarda yara almadan bırakmanız belki de en iyisi olacak.
Batan gemi denilince aklıma Titanik geliyor. Titanik’te kayalara çarpınca ilk önce lüks kamaralardaki yolcular teknelerle kurtarıldı. Orta ve alt tabaka yolcu kamaralarına sıra gelince iş işten geçmiş ve gemi batmıştı. Bizim gemide yara alınca bundan en çok zarar yine Titanik’teki gibi orta ve alt gelir grubu zarar görecektir.
O nedenle sayın bakan bir an önce rotayı değiştirmeye bak. Yoksa gidiş iyi görünmüyor.
Kocaeli | Fikret GÖKMEN
