Dönem Net Kârı Ve Geçmiş Yıllar Kârlarının, Enflasyon Düzeltmesinde Göreceği İşlem Ve Akıbetleri

I- GENEL AÇIKLAMALAR

Bilindiği üzere, enflasyon muhasebesi, Vergi Mevzuatımıza ilk olarak 5024 sayılı Kanunla girmiş ve 31.12.2003 tarihli bilançoların düzeltmesiyle başlamış ve 2004 yılında uygulama alanı bulmuştur. Ancak, VUK Mükerrer 298. maddesinde yer alan enflasyon düzeltmesi için öngörülen şartların birlikte gerçekleşmesi halinde uygulanacağı hüküm altına alınan enflasyon düzeltmesi, 2021 yılına kadar Kanunda öngörülen şartların gerçekleşmemesi nedeniyle uygulanmamıştır.

Öte yandan, VUK’na 7352 sayılı Kanunla eklenen Geçici 33. maddesiyle, VUK Mükerrer 298. maddesinde öngörülen şartların gerçekleşmesiyle 2021 yılında uygulanması gereken enflasyon düzeltmesi, 2024 yılına ertelenmiştir. Buna göre, 31.12.2023 Bilançosu başlangıç düzeltmesine esas olmak üzere, enflasyon düzeltmesi 2024 yılında uygulanacaktır.

2021 yılında uygulanması gereken enflasyon düzeltmesi için GİB “Enflasyon Düzeltmesi Tebliğ Taslağı” yayımlamış, ancak, uygulamanın VUK Geçici 33. maddesiyle 2024 yılına ertelenmesi, Tebliğin taslak halinde kalması sonucunu doğurmuştur . Enflasyon düzeltmesinin yürürlüğe girmesiyle, bu tebliğin de gerçeklik kazanarak uygulamaya gireceği tabiidir.

Bu tebliğ taslağında, 2004 yılında uygulanan enflasyon düzeltmesi mevzuatı esas alınarak ve bu mevzuata atıf yapılarak hazırlanmıştır. Nitekim Tebliğ taslağında, şu ifadelere yer verilmektedir;

“31.12.2021 (31.12.2023) tarihli bilançonun düzeltilmesi; 213 sayılı Kanun’un mükerrer 298. Maddesinin (A) fıkrası hükümleri, mezkûr fıkranın uygulamasına ilişkin daha önce yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile bu Tebliğde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılır.” İfadelerine yer verilmiştir.

Her ne kadar taslakta, enflasyon düzeltmesi için yaklaşık 18 yıl öncesine dayanan mevzuata atıf yapılarak, 2004 yılında uygulanan enflasyon muhasebesinin ve VUK mevzuatının esas alınacağı belirtilmekle beraber; günümüzün gerek vergi mevzuatının, o gün geçerli olan vergi mevzuatına göre önemli değişikliklere uğraması, Yeni TTK’nun yürürlüğe girmesi ve o yılarda uygulanan mevzuata ilişkin eleştirilerin ve aksaklıkların olması ve bir yıl uygulanabildiği için sorunların üzerine gidilmediği dikkate alınması, yargıya intikal eden ihtilaflar gibi nedenlerden ötürü, bu taslağın gözden geçirilerek, güncel duruma uyarlanması amacıyla, 18.10.2023’de 2., 24.11.2023’de de 3. enflasyon düzeltme tebliğ taslakları yayımlanmıştır. Yazımızın konusu, taslaklarda meydana gelen tüm değişikliklerin açıklanması ile ilgili olmadığı için bu değişikliklerden bahsetmeyeceğiz. Ancak, yazımızın konusunu doğrudan ilgilendirdiği için, diğer iki tebliğ taslağında yer almayan, fakat 3. taslakta yer alan, 31.12.2023 tarihli bilançolarda görülen, “Dönem Net Kârı ve Geçmiş Yıllar Kârlarının” düzeltilmesi ve takip eden yıllarda akıbetlerine ilişkin düzenlemeler önem taşımaktadır.

Söz konusu tebliğ taslağındaki değişikliklere geçmeden önce, 5024 Sayılı Kanuna göre 2003 ve 2004 yıllarında uygulanan enflasyon muhasebesinde söz konusu hesapların nasıl işlem gördüğüne ilişkin açıklamalarımıza geçelim.

A- 31.12.2003 TARİHLİ BİLANÇOLARDA GÖRÜLEN, “DÖNEM NET KÂRI VE GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARININ DÜZELTMESİ;

31.12.2003 tarihli Mali Bilançonun, VUK’un Mükerrer 298 ve Geçici 25. maddelerine göre enflasyon düzeltmesi sonucunda, düzeltme öncesi bilançoda yer alan dönem net karı ve Geçmiş Yıl Kârları, düzeltme sonucuna göre mukayyet değerleri ile Enflasyon Geçmiş Yıl Kârları veya Zararları içinde yer alarak ortadan kalkmaktadır. VUK’un Geçici 25. maddesinin (g) fıkrasında, düzeltme sonucu ortaya çıkan bu geçmiş yıl zararları veya kârlarının, Vergi hukuku yönünden zarar kabul edilmeyeceği, kârlarının da, vergiye tabi tutulmayacağı belirtilmiştir. Geçici 25. maddeye ilişkin yayımlanan VUK 328 Seri No.lu Genel Tebliğindeki örneklerde görüleceği üzere, enflasyon muhasebesine ilişkin olarak, 12 Seri No.lu. M.U.G.T.’de “ 698- Enflasyon Düzeltme veya Enflasyon Fark Hesabı” ihdas edilmiştir. Bu hesapta, parasal olmayan kıymetlerin enflasyona göre düzeltilmesi sonucu ortaya çıkan farklar yer alır. Buna göre, parasal olmayan ve VUK 328 Seri no.lu tebliğe göre düzeltilmesi gereken öz kaynaklara ilişkin farklar bu hesabın borcunda, parasal olmayan varlıklara ilişkin düzeltme farkları da bu hesabın alacağında yer alır. Düzeltme konusu olmayan, “DÖNEM NET KÂRI” ve “GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI” bu hesabın alacağına atılarak kapatılır. (698) hesabın bakiyesi ise; eğer alacak vermişse, 570- ENFLASYON GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI”, borç bakiyesi vermişse, “580- ENFLASYON GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI” na atılarak kapatılır.

31.12.2003 tarihli düzeltme öncesi bilançoda yer alan Dönem Net Kârını ve geçmiş yıllar karlarının düzeltmesi veya kapatılması aşağıdaki muhasebe kaydıyla mümkün olacaktır;

/

590, 570- Dönem Net Kârı ve Geçmiş Yıllar Kârları…….

698- Enflasyon Düzeltme Hesabı…….

/

Görülüyor ki, bu hesaplar 698 hesapla kapatılarak (0)lanmaktadır. Tabii, bu tutarlar, 698 hesabın alacağına yazılarak kapatıldığı için, bu hesabın alacak tarafı da bu tutarlar kadar artacaktır. Dolayısıyla, bu hesabın bakiyesi alacak bakiyesi vermişse, Enflasyon Geçmiş Yıllar Karları da o kadar fazla olacaktır. Veya (698) hesabı borç bakiyesi vermişse, enflasyon geçmiş yıllar zararları söz konusu tutarlar kadar az olacaktır .

Eğer, bir şirket varlıklarının finansmanını büyük ölçüde yabancı kaynaklarla karşılıyorsa, 31.12.2023 tarihli bilançonun düzeltmesi; “Enflasyon Geçmiş Yıllar Karları” , yabancı kaynaklardan ziyade kendi öz kaynakları ile karşılıyorsa, bu durumda düzeltme “Enflasyon Geçmiş Yıllar Zararları” ile sonuçlanacaktır.

Yaklaşım Dergisi Ağustos/2007, 176 Sayısında , yayımlanan “Enflasyona Göre Düzeltilmiş Bilançoda Yer Alan Geçmiş Yıl Kârlarının Dağıtılması” isimli makalemde, dönem net kârının ve geçmiş yıllar kârlarının, enflasyon geçmiş yıllar kârları veya enflasyon geçmiş yıllar zararlarını azaltmak suretiyle, enflasyon geçmiş yıllar zararları içinde olmasının, bu karların ortakların müktesep hakları olarak dağıtılması imkanı olmasına rağmen, hali hazırdaki enflasyon düzeltmesine ilişkin VUK Mevzuatının buna izin vermediği, daha doğrusu idare ile ihtilaf yaratabileceği belirtilmiştir. Makalemizde, bu soruna ilişkin Maliye Bakanlığı’nın bir tebliğ veya sirkülerle herhangi bir düzenleme yoluna gitmediği de belirtilerek, aşağıdaki ifadelere yer verilmiştir;

“ Gerek, okuyucularımızın yönelttiği sorularda, gerekse şirketlerin yasal defter kayıtlarında, bu sorunla çok sık karşılaşmaktayız. Sorunun çözümü ile ilgili olarak, Maliye Bakanlığı tarafından bugüne kadar herhangi bir tebliğ veya sirküler de yayımlanmış değildir. Bize göre, enflasyon düzeltmesiyle ilgili olmayan söz konusu geçmiş yıl kârlarının, 570 hesap kodunun ayrı bir dijitinde takibinde yarar vardır. Aksi halde, kâr dağıtımına karar verildiğinde, bu kârların içinde enflasyon düzeltmesi ile ilgili geçmiş yıl kârlarının da dağıtılması ihtimali de söz konusu olabilecektir. Bu durumda, VUK’un mükerrer 298. maddesinin 5 numaralı bendin 5. fıkrası gündeme gelebilecekti r . ” Bu fıkrada özet olarak, enflasyon geçmiş yıllar karlarının kar dağıtımına konu olmayacağı, ancak, sermayeye ilave edilebileceği, sermayeye ilavenin ise, kar dağıtımı sayılmayacağı, bu hesabın başka bir hesaba nakli veya ortaklar tarafından çekilmesi halinde, işlemin yapıldığı dönemin kazancı ile ilgilendirilmeksizin bu dönemde vergiye tabi tutulacağı hüküm altına alınmıştır. Görülüyor ki, enflasyon geçmiş yıllar kârları içinde yer alan, söz konusu kârların akıbeti hakkında hiçbir açıklamaya yer verilmemiştir. Bu durumda, mükellefler; enflasyon geçmiş yıllar karları içinde, hakkımız olan kar payları vardır. Bu nedenle, biz bu karları dağıttık iddiaları hukuki olarak haklı olmakla birlikte, yukarıda bahsi geçen düzenleme karşısında bir ihtilaf yaratacağı açıktır. Bildiğimiz kadarıyla, bu konuda yargıya intikal eden bir duruma rasgelmedik. Ancak, İdare 2024 yılında uygulanacak enflasyon muhasebesine ilişkin olarak, 31.12.2023 tarihli bilançonun enflasyon düzeltmesinde , son tebliğ taslağında bu konuyu çözdüğü anlaşılmaktadır. Bu konuya ilişkin açıklamalarımız aşağıda belirtilmiştir.

B- SON ENFLASYON DÜZELTMESİ TEBLİĞ TASLAĞINDA, 31.12.2023 TARİHLİ BİLANÇODA YER ALAN “DÖNEM NET KÂRI VE GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARINA” İLİŞKİN DÜZENLEMELER

Yukarıdaki açıklamalarımızda da belirttiğimiz üzere, 2024 yılında uygulanacak enflasyon muhasebesinde, 31.12.2023 yılı bilançosu başlangıç bilançosu olarak düzeltme konusu olacaktır. Doğal olarak, hesap döneminin sonucunda, düzeltme öncesi bu bilançolarda dönem net karı veya dönem zararı söz konusu olacaktır. Öte yandan, genelde sermaye şirketlerinin büyük bir kısmının halka açık şirketler olmaması ve aile şirketleri olmaları sebebiyle, TTK’na aykırı olarak, genel kurullarında dönem net karlarının ortaklara dağıtılmasına veya olağan üstü yedeklere ayrılmasına ilişkin kararlar vermemektedirler. Dolayısıyla, bu kârlar, eğer ortaklara dağıtılmamışsa, bilançolarda geçmiş yıllar karlarında yer almaya devam etmektedirler. Doğal olarak, yine bu bilançoda düzeltme 31.12.2023 tarihi itibariyle olacağı için, dönem net kârının ve geçmiş yıllar kârlarının da enflasyon düzeltmesi işlemine tabi olacağı açıktır.

Son tebliğ taslağında, 2023 yılı bilançolarının enflasyon düzeltmesinde, yukarıda bahsi geçen dönem net kârı ve geçmiş yıllar kârlarının düzeltilmesi ve sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerimizin dikkate alındığı anlaşılmaktadır. Tebliğ Taslağının 55. maddesinde aynen şu açıklamalar yer almaktadır . “Tebliğin üçüncü bölümüne göre 2023 yılı hesap dönemine ilişkin yapılan hesaplama ve düzeltme sonucu oluşan 2023 yılı geçmiş yıllar karları hesabında takip edilen; düzeltme öncesi geçmiş yıl ve/veya cari dönem ticari karının, 01.01.2024 tarihinden sonra kâr dağıtımına konu edilmesi durumunda, dağıtılan tutar gelir ve kurumlar vergisine tabi tutulmayacak, elde edenlerin hukuki statüsüne göre kar payı stopajına tabi tutulacak ve kâr paylarının vergilendirilmesine ilişkin hükümler doğrultusunda vergilendirilecektir.”

Görülüyor ki, Vergi İdaresi son enflasyon düzeltme tebliği taslağı ile 31.12.2023 tarihli bilançonun düzeltmesinde, (0)lanarak, enflasyon geçmiş yıllar kârlarında veya zararları içinde yer alan düzeltme öncesi dönem net kârı ve geçmiş yıllar kârlarına ilişkin, kar dağıtım statükosunun devam edeceğini belirtmektedir. Diğer bir deyişle, genel kurulca dağıtımına karar verilen, örneğin 2021 yılı geçmiş yıl karının, 2024’de veya takip eden yıllarda ortaklara dağıtımında, yine kurum bünyesinde GVK 94/6-b/ii bendine göre % 10 oranında stopaj yapılarak, sorumlu sıfatıyla bağlı bulunduğu vergi dairesine ödenecektir.

Dönem Net Kârı ve Geçmiş Yıllar Kârları, Enflasyon Geçmiş Yıllar Zararları İçinde Kaybolmuşsa;

Söz konusu tebliğ taslağında dikkat edilirse, 31.12.2023 tarihli bilançonun düzeltmesinin enflasyon geçmiş yıllar kârları ile sonuçlanacağı varsayımına göre düzenleme yapılmıştır. Oysa, yukarıda da belirttiğimiz üzere , varlıklarının finansmanında daha ziyade öz kaynaklarını kullanan şirketlerin enflasyon düzeltmesi ENFLASYON GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI ile sonuçlanabilecektir. Bu durumda, 698- Enflasyon Düzeltme Hesabı’nın “alacağına yazılmak suretiyle kapatılan “Geçmiş Yıllar Kârları” ve “Dönem Net karı”, enflasyon düzeltme hesabının borç bakiyesi vermesi halinde, bu hesabın kapatılması “Enflasyon Geçmiş yıllar Zararları Hesabı” ile olacağı için, söz konusu kârlar, bu düzeltme zararının içinde olacaktır .

Bu durumda, geçmiş yıllar karları ve dönem net kârlarının ortakların müktesep hakları olarak, 2024 ve takip eden yıllarda dağıtılmasının mümkün olabileceğini belirten taslak tebliğe göre, söz konusu enflasyon geçmiş yıllar zararları içinde mündemiç olan bu karların da dağıtılması mümkün olabilecektir. Görüşümüz, bu karların, 580- Enflasyon Geçmiş Yıllar Zararları içinde, ayrı bir dijitte (+) unsur olarak takip edilmesidir. Bunu matematiksel olarak formüle edersek şu şekilde olacaktır; 580- Enflasyon Geçmiş Yıllar Zararları- (698-Hesaptaki Dönem Net Kârı+ Geçmiş yıllar Kârları)= Enflasyon Net Geçmiş Yıllar Zararları, Bu durumda, , enflasyon düzeltme sonrası bilançoda, enflasyon geçmiş yıllar zararları 580-02 dijiti olarak kullanılması halinde, Bu dijitin alt dijiti de(580-02-001) enflasyon öncesi dönem net kârı ve geçmiş yıllar kârlarına tahsis edilebilir . Bilançoda, pasifte Öz kaynaklar içinde (-) olarak yer alan Enflasyon geçmiş yıllar zararlarının alt dijitinde (580-02-001) (+) olarak dönem net karı ve geçmiş yıllar karları olacaktır. Bu bize, enflasyon düzeltmesi geçmiş yıllar zararları ile sonuçlansa bile, ortakların geçmişten gelen müktesep hakları mahiyetinde olan dağıtılabilir karların takibine imkanını verecektir.

Bu açıklamalarımızı, örnek bir olay üzerinden somutlaştırmak, konunun daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunacaktır.

II- ÖRNEK OLAYLAR VE DEĞERLENDİRMELERİMİZ;

A- ENFLASYON DÜZELTMESİNİN “ENFLASYON GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI” OLARAK SONUÇLANMASI HALİNDE

Örnek Olay-1;

AKTİF 31.12.2023 TARİHLİ BİLANÇO (DÜZELTME ÖNCESİ BİLANÇO) PASİF

KASA

50.000,-

K.VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

1.000.000.-

BANKALAR

500.000,-

U.VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

4.000.000.-

MAKİNELER

4.250.000.-

ÖZ KAYNAKLAR

6.450.000.-

BİRİKMİŞ AMORTİSMAN (-)

(-)2.550.000.-

SERMAYE. (5.000.000.-)

BİNALAR

10. 000.000:-

ÖZEL FON(S.K.Y.F.) (125.000.-)

BİRİKMİŞ AMORTİSMAN (-)

(-) 800.000.-

YASAL Y. AKÇELER (50.000.-)

GEÇMİŞYIL. KÂRL. (900.000.-)

DÖNEM KÂRI. (375.000.-)

TOPLAM

11.450.000.-

TOPLAM

11.450.000.-

* Enflasyon Düzeltmesine İlişkin Veriler

* Makinelerin İktisap Tarihi Mayıs/2018 olup, Binaların İktisap Tarihi ise, 01.02.2020’ dir. Şirket, 2018 yılı ocak ayında kurulmuş olup, Sermayesinin tamamı ortaklar tarafından nakden taahhüt edilip, aynı ay içinde ödenmiştir. Yasal Yedek akçeler, 2022 yılının Haziran ayında ayrılmıştır. Satılan makine ile ilgili olarak, Temmuz/2022’de 125.000 TL sabit kıymet yenileme fonu oluşturulmuştur.

* 31.12.2023 TAHMİNİ Yİ-ÜFE. 3031,79 olarak hesaplanmıştır. (2023 yılında, 2022 yıl Aralık ayı endeksi 2021.199 esas alınarak, Yİ-ÜFE’nin 0.50 oranında artış olacağı varsayımına göre, 2021.19*1.50=3031.79)

* Düzeltme Katsayılarının Hesaplanması;

* Makinelerin İktisap Tarihi Olan Mayıs/2018 Yİ-ÜFE endeksi; 354,85

* Binaların İktisap Tarihi Olan Şubat/2020 Yİ-ÜFE endeksi; 464,64

* Makinelerin E. Düzeltme Katsayısı; 3.031,79/354.85= 8.5439

* Binaların E. Düzeltme Katsayısı; 3.031,79/46 4.64= 6.5250

* Sermayenin E. Düzeltme Katsayısı; 3.031,79/319.60= 9.4862

* Sabit Kıymet Yenileme Fonu E. Düzeltme Katsayısı;3.031,79/1.738,21 = 1.7442

* Y.Y. Akç. E. Düzeltme Katsayısı; 3.031,79/1.652,75= 1.84 .

Yukarıda parasal olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesine ilişkin endeks katsayılarını tespit ettikten sonra, bilançonun düzeltmesi aşağıdaki gibi olacaktır;

Enflasyon Düzeltme Hesabı(698)

Sermaye E.D.F. 42.431.000.-. Makineler E.D.F. 32.061.575.-

S.K.Y.F.E.D.F. 93.025.- Binalar E.D.F. 55.250.000.-

Yasal Yedekler E.D.F. 42.000.- Dönem Kârı. 375.000.

Geçmiş Yıllar Kârları. 900.000.-

M . B. Amortism. E.D.F. 19.236.945.-

Bin.B. Amortism. E.D.F.4.420.000.-

TOPLAM. 66.222.970TL TOPLAM 88.586.575TL

FARK : 22.363.605TL

* Dönem Net Kârı ve Geçmiş Yıllar Kârlarının Enflasyon Düzelme Hesabı ile Kapatılması;

/

590- DÖNEM NET KÂRI………… 375.000TL

570- GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI……900.000TL

698- ENFLASYON DÜZELTME HESABI…………1.275.000TL

/

* Enflasyon Düzeltme Hesabının Kapatılması;

/

698- ENFLASYON DÜZELTME HESABI………. 22.363.605TL

570-02 ENFLASYON GEÇMİŞ YIL KÂRLARI………………. 22.363.605TL

/

* Bu hesaplamalar sonucu şirketin düzeltilmiş bilançosu aşağıdaki gibi olacaktır;

AKTİF 31.12.2023 TARİHLİ BİLANÇO (Enf. Göre Düzelt. Bilanço.) PASİF

KASA

50.000.-

K.VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

1.000.000.-

BANKALAR

500.000.-

U.VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

4.000.000.-

MAKİNELER

36.311.575.-.

ÖZ KAYNAKLAR

70.104.630,-

BİRİKMİŞ AMORTİSMAN (-)

(-) 21.786.945.-

SERMAYE 47.431.000.

BİNALAR

65.250.000,

S.K.Y.F. 218.025.-

BİRİKMİŞ AMORTİSMAN (-)

- 5.220.000.-

YASAL YEDEK AKÇELER. 92.000.-

ENFL. GEÇ. YIL KÂRL 22. 363.605.-

TOPLAM

75.104.630TL

TOPLAM

75.104.630TL

Yukarıdaki örnekten de görüleceği üzere, düzeltme öncesi bilançoda görülen dönem net kârı ve geçmiş yıllar kârları, 698 hesabın alacağına atılmak suretiyle mukayyet değerleriyle ortadan kalkmıştır. Diğer bir deyişle, (0)lanmıştır. 698 hesabın alacak bakiyesi vermesi nedeniyle, bu bakiye enflasyon geçmiş yıllar kârlarına atılarak kapatılmıştır . Bu durumda, şirketin düzeltme öncesi dönem net kârı ve geçmiş yıllar kârları artık, enflasyon geçmiş yıllar kârları içindedir.

Bu kârların 2024 yılında genel kurulca dağıtılmasına karar verildiğinde, 570- Enflasyon Geçmiş yıllar kârları içinden bu hesabın alt dijitine alınarak, ortaklara dağıtılması mümkün olabilecektir. Ancak, bu kârların 2024 yılı içinde değil de, takip eden herhangi bir yılda dağıtımına karar verildiğinde şöyle bir durumla karşılaşılacaktır. Örneğin, söz konusu kârların 2025 yılında dağıtılacağını varsayalım. Bu durumda, 2024 yılında geçici vergi dönemlerinde ve son dönemde taşıma katsayısı ile düzeltilen enflasyon geçmiş yıllar karlarına ilişkin enflasyon farkları, kâr dağıtımına konu olmayacaktır . Zira, VUK Mükerrer 298. maddesinin 5. fıkrasının son paragrafına istinaden, pasif kalemlere ait enflasyon fark hesaplarının dağıtılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Dağıtılması halinde, işlemin yapıldığı dönemde, dönemin kazancı ile ilgilendirilmeksizin kurumlar vergisine tabi tutulacaktır. Taşıma katsayısı ile düzeltme sonucu ortaya çıkan söz konusu karlara ilişkin enflasyon farkları, artık son tebliğ taslağı ile dağıtımı mümkün olan dönem net karından ve geçmiş yıllar karlarından ayrı olarak enflasyon muhasebesi statüsünde işlem görecektir.

Ancak, söz konusu 31.12.2023 Tarihli bilançonun düzeltmesinin, “enflasyon geçmiş yıllar zararları” ile sonuçlanması da mümkündür. Bu durumda, ortaya çıkan sorunların değerlendirilmesi ve görüşümüz ayrı bir makale konusu olacaktır.

III- SONUÇ

31.12.2023 Tarihli bilançonun enflasyon düzeltmesi ile uygulamaya girecek enflasyon muhasebesi, 2024 yılı hesap döneminde işlerlik kazanarak, 2024 yılı dönem matrahını doğrudan etkileyecektir. Tebliğ taslaklarından anlaşılacağı üzere, eski yasal düzenlemenin aksine, şartlardan birinin gerçekleşmemesi halinde, enflasyon muhasebesi devam edecektir. Dolaysıyla, enflasyon geçmiş yıllar karları veya zararları içinde yer alan ve ortakların müktesep hakları mahiyetinde olan, düzelme öncesi bilançonda yer alan ve yeni mevzuata göre de dağıtılması da mümkün olacaktır. DÖNEM NET KÂRI VE GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARININ takip eden yıllarda dağıtılması halinde, tartışma konusu olabilecek sorunlara yol açacaktır. Bu sorunların değerlendirilmesi ve görüşlerimiz ayrı bir makale konusu olacaktır.

Ferhat FAHRAN*

E-Yaklaşım / Ocak 2024 / Sayı: 37 3

YARARLANILAN KAYNAKLAR

1- Ferhat FAHRAN, “E nflasyon Düzeltmesi Tebliğ Taslağında Yapılan Değişikliklere İlişkin, Kayda Alınan Emtia Karşılık Hesabında Yapılan Değişiklik Ve Sonuçları.” E- Yaklaşım Dergisi, Aralık/2023 Sayısı,

2- Ferhat FAHRAN, “Enflasyon Düzeltmesinde, Sabit Kıymet Yenileme Fonunun Çalışması ve Değerlendirmelerimiz; E- Yaklaşım Dergisi, Mayıs/2023

3- Ferhat FAHRAN, “ Enflasyon Düzeltmesi Yapılmış Arsa ve Arazinin Satışından Doğan Kâr Veya Zararın Vergi Matrahına Etkisi” E- Yaklaşım Dergisi, Ekim/2023

4 - Ferhat FAHRAN, “ Enflasyon Düzeltmesinde Reel Olmayan Finansman Maliyeti İle Finansman Gider Kısıtlaması İlişkisi” E-Yaklaşım Dergisi, Kasım/2023

______________________________________________

* Yeminli Mali Müşavir, Maliye E. Baş Hesap Uzmanı

Dönem Net Kârı Ve Geçmiş Yıllar Kârlarının, Enflasyon Düzeltmesinde Göreceği İşlem Ve Akıbetleri

KDV İADESİNDE / TECİL TERKİN UYGULAMASINDA KAPASİTE RAPORU

SERMAYE ARTIRIM KARARLARINI ERTELEYİN!

Basit usulde kazanç istisnası Hakkında Defter Beyan Sistem Duyurusu

DİJİTAL VERGİ DAİRESİNE TAŞINANLAR HİZMETLER

Mal teslimi veya hizmet ifalarında tahsilat ve ödemeleri

Tasfiye beyannamesinin verilme zamanı (Özelge)

KOOPERATİFİN E-DEFTER UYGULAMASINA GEÇMESİ GEREKİR.

Şirketlerden aranmayan kâr payları

Enflasyon düzeltmesinde açıklığa kavuşturulması gereken bir konu

Başvuru yapmayı unutmayın KDV iadeniz zamanaşımına uğramasın