KOBİ kısaltmasının açılımı küçük ve orta büyüklükteki işletmedir. Yönetmeliğe göre, bir veya birden daha fazla gerçek veya tüzel kişiye ait olup 250 kişiden az çalışanı olan ve yıllık net satış hasılatı ya da aktif toplamı 125 milyon TL’yi aşmayan mikro, küçük ve orta ölçekli işletmeler KOBİ olarak belirlenmiş. Söz konusu yönetmelik uyarınca KOBİ’lerin ölçeklerine göre sınıflandırılması aşağıdaki tabloda olduğu gibi.
Ülkemiz ekonomisine hareketlilik kazandıran KOBİ’ler, gerek istihdamda gerekse katma değerde önemli roller üstleniyor. Ekonomik büyümenin kilit oyuncuları olarak iktisadi faaliyet hacminin genişlemesinde önemli etkilere sahipler.
ŞİRKET BİRLEŞMELERİ (EVLİLİĞİ) NEDİR?
Şirketler rekabeti azaltmak, verimliliği arttırmak, hammadde tedarikinin düzenliliğini sağlamak vb. sebeplerle başka bir şirketin bünyesine girebilirler veya birleşerek yeni bir şirket oluşturabilirler. Şirketlerin devir veya birleşerek yeni bir şirket oluşturma yolu ile bir araya gelmelerine ‘şirket evliliği’ yani ‘şirket birleşmesi’ denir. Şirket birleşmesinde şirketlerden en az birinin tüzel kişiliği sona erer ve tüm malları aktifleriyle ve pasifleriyle birlikte (alacakları ve borçlarıyla ) devralan şirkete geçer. Sermaye şirketleri, şahıs şirketleri ve kooperatifler şirket evliliği yapabilir. Yeni TTK şirket birleşmelerini ve şirketlerde birleşme koşullarını şöyle belirlemiş. - Sermaye şirketleri ancak başka bir sermaye şirketi ile veya kooperatiflerle birleşebilir. Kolektif ve komandit şirketlerle birleşebilmeleri için devralan pozisyonunda olmaları gerekir. - Şahıs şirketleri yine başka bir şahıs şirketiyle birleşebilir. Sermaye şirketleri ve kooperatiflerle birleşebilmeleri için devrolunan pozisyonunda olmaları gerekir. - Kooperatifler diğer kooperatiflerle veya sermaye şirketleriyle birleşebilir. Şahıs şirketleriyle birleşebilmeleri için devralan pozisyonunda olmaları gerekir.
VERGİ AVANTAJININ ŞARTLARI VE HESABI
Kurumlar Vergisi Kanunu’na (KVK) eklenen bir fıkra ile KOBİ birleşmelerine indirimli vergi oranı uygulamasını sağlayacak bir düzenleme yapıldı. Amaç işletmelerin rekabet güçlerini vergisel yönden teşvik ederek büyümelerini ve kurumsallaşmalarını sağlamak. Sanayi sicil belgesi bulunan ve fiilen üretim faaliyetiyle uğraşan KOBİ’lerin, KVK’na göre devir hükmünde gerçekleştirecekleri birleşmelerde, devrolunan kurumun birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde, devralan kurumun ise birleşmenin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere üç hesap döneminde, sadece üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulayabilecekleri düzenlenmiş bulunuyor. Buna göre KOBİ’lerin sadece üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanabiliyor. Yani indirimli kurumlar vergisi, söz konusu Kanun maddesinde öngörülen üst sınır olan yüzde 75 indirim ile belirleniyor. Bu avantaj ile vergi yükü hafifletilerek finansman desteği sağlanabilecek. Bu anlamda KOBİ’lerin istikrarla büyümelerini sürdürmeleri ülke menfaatine olacak. İşletmelerin büyüme stratejilerinde de şirket birleşmeleri önemli bir yere sahiptir. Getirilmiş olan indirimli kurumlar vergisi oranının üst sınırı olan yüzde 75 olarak hayata geçirilmesinin imalat sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’leri birleşmeye teşvik ederek daha da güçlenmelerine yol açacağı düşünülüyor. Bu anlamda, KOBİ birleşmelerine sağlanan vergi avantajı düzenlemesinin ticaret ve hizmet sektörleri yönünden de değerlendirilmesinde fayda görülüyor. Ayrıca, reel piyasada özellikle KOBİ’lerin yaşadığı finansal sıkıntıların bir sonucu olarak konkordatoya başvurmak yerine, borca batıklıktan kurtulmaları için birleşmelerinde fayda görülüyor.
Talha APAK | PARA